Bu krizden f?rsat �?kar m??

Tweetle
A A

�

ABD ve �in aras?nda art?k aleniyet kazanm?? ticaret sava?lar?n etkileri hakk?nda hen�z tam bir mutabakat sa?lanamam??ken aniden ba? g�steren Corona vir�s� salg?n? ve petrol fiyatlar?nda g�r�len ani d�?�? uluslararas? ticareti derinden etkilemeye ba?lam??t?r.

Aramco�nun yapt??? indirim ile teti?i �ekmesinin ard?ndan petrol fiyatlar?nda ya?anan d�?�?te WTI (West Texas Intermediate) fiyatlar? bir gecede % 33 d�?�?le 27,59 dolara, Brent petrol fiyatlar? ise % 30,33 d�?�?le 31,54 dolara kadar geriledi. ?lk ?okun ard?ndan gelen d�zeltmelerle petrol fiyatlar? bug�n (10.03.2020) itibariyle WTI 33 $, Brent ise 36 $ civar?nda seyretmektedir.

K?sacas? D�nya ticareti ve onu destekleyen uluslararas? lojistik �zerine bir analiz yaz?s?n?n i�erebilece?i t�m olumsuzluklar?n g�ndemde oldu?u g�nleri ya??yoruz.

�ncelikle petrol fiyatlar?ndaki d�?�?�n �lkemize olas? etkilerini g�zden ge�irelim. D?? ticarette en b�y�k orta??m?z bilindi?i �zere AB �lkeleridir. A?a??da 2018 y?l? verilerine g�re ilk on (10) d?? ticaret partnerlerimize yapt???m?z ihracat miktarlar? ve ilgili veriler g�r�lmektedir. G�r�lece?i �zere bu on �lkeye yapt???m?z ihracat toplam ihracat?m?z?n %48.27�sine denk gelmektedir. Bu on �lke ile yapt???m?z d?? ticarette 7,7 milyon $ net ihracat�? pozisyonunda bulunmaktay?z ve ticaret hacmimiz giderek b�y�mektedir. Bu rakamlara Romanya (11), Rusya Federasyonu (12), Polonya (13) ve Bulgaristan�? (17) da ekledi?imizde Avrupa�n?n d?? ticaretimizdeki ve dolay?s?yla ekonomimizdeki yeri ortaya �?kmaktad?r. �stelik bu �lkelerle olan ticaretimiz net ithalat�? durumda oldu?umuz Rusya Federasyonu ba?lam?nda %13 azal?rken net ihracat�? oldu?umuz di?er �� lkeyle s?ras?yla %6, %10 ve %11 oran?nda b�y�mektedir.

�

S?ra	�lke	?hracat ($)	Ticaret dengesi ($)	?hracat?m?zdaki pay? (%)	2014 � 18 d�nemi b�y�me (%)
1	Almanya	16,137,388	-4,269,906	9.6	2
2	?ngiltere	11,107,336	3,661,229	6.6	1
3	?talya	9,560,597	-595,072	5.7	8
4	Irak	8,346,276	6,925,843	5.0	-5
5	ABD	8,304,672	-4,073,009	4.9	9
6	?spanya	7,708,490	2,216,036	4.6	13
7	Fransa	7,293,603	-119,422	4.3	4
8	Hollanda	4,760,826	1,456,245	2.8	9
9	Bel�ika	3,950,970	379,525	2.4	8
10	?srail	3,894,506	2,180,151	2.3	8
�	Toplam	81,064,664	7,761,620	48.27	�

�

�in�in her t�rl� gayretine ra?men Avrupa pazar?na daha h?zl? eri?mek maksad?yla y�r�rl�?e koydu?u OBOR (one belt, one road) projesinden beklenen has?lan?n halen elde edilemedi?i bir d�nemde ortaya �?kan ABD � �in ticaret sava?? ve �in merkezli Corona vir�s� me?hur tarihi ?pekyolu�na arzulanan canl?l??? kazand?ramam??t?r. Bu durum gerek mesafe anlam?nda yak?nl?k, gerek near-shoring / off-shoring �retim anlam?nda odak �lkelerden birisi olmas? ve gerekse resmi verilere g�re halen Corona vir�s�nden olumsuz ?ekilde etkilenmeyen bir �lke olarak T�rkiye�ye bir�ok f?rsat sunmaktad?r. Bu konuda yap?lan bir ara?t?rmada T�rkiye, �in ekonosindeki daralmadan olumlu olarak etkilenecek �lkeler aras?nda say?lm??t?r. �stelik ekonomik dengelerimizdeki �e?itli problemler nedeniyle petrol fiyatlar?ndaki d�?�? pompa fiyatlar?na yans?mazken Avrupa pazar? ta??mac?lar?m?z a�?s?ndan b�y�k bir maliyet avantaj sa?lamaktad?r. Ancak bu noktada petrol gelirleri girdilerinin �o?unu olu?turan �lkelerde ya?anacak ekonomik daralman?n uzun vadede ortaya �?kartaca?? problemler g�zden ka�?r?lmamal?d?r. �zellikle uluslararas? ticaret �zerine olan olumsuz etkisi ?�phesiz bizi de etkileyecektir. Bunun yan?nda vir�s�n etkisi nedeniyle azalan d?? ticaret topyek�n bir bir paranoyaya d�n�?�rse mevcut ihracat pazarlar?m?zdan elde edece?imiz gelirlerin azalmas? ihtimali de s�z konusudur. Ayr?ca bu krizin yaz aylar?nda t�m d�nyada turizm ve ba?lant?l? ta??mac?l?k sekt�r�n� etkileyece?i g�r�lmektedir. Bu ba?lamda ya?ayaca??m?z d�viz kayb? ancak ihracat gelirleri ile kar??labilece?i g�zden ka�?r?lmamal?d?r

�

T�m bunlar?n yan? s?ra krizin i�indeki f?rsat? de?erlendirebilmemiz i�in de yapmam?z gereken bir�ok ev �devimiz bulunmaktad?r. Kanaatimce �nemli olan baz?lar?n? a?a??da s?ralamak istiyorum.

�

* �ncelikle ve �zellikle Brexit s�reci sonunda AB.den ayr?lm?? ?ngiltere ile derhal imtiyazl? ticaret anla?malar? yapmak i�in t�m gayretler seferber edilmelidir.

* Avro b�lgesinde (Eurozone) yer almamas? nedeniyle nispeten kur avantaj? sa?layan Polonya, Romanya ve Bulgaristan ile ticaretimizi art?racak giri?imlerde bulunulmal?d?r.

* T�rkiye�nin AB i�in ne kadar �nemli bir ticaret orta?? oldu?unu Corona vir�s� ba?lam?nda g�venli olmas? ve konum yak?nl??? ba?lam?nda vurgulayan kampanyalar ba?lat?lmal?d?r.

* K�resel ticaretteki yava?lamay? ve g�mr�k kap?lar?ndaki gecikmeleri de dikkate alarak tar?m (�zellikle organik tar?m) ve tekstil sekt�rleri ba?ta olmak �zere yerli �retimin te?vik edilmelidir.

* �e?itli sekt�rlerde AB.nin �nemli tedarik�ilerinden olan ?talya�n?n Corona vir�s�nden en �ok etkilenen ��nc� �lke olmas? nedeniyle �zellikle girdi a�?s?ndan d??a ba??ml? olmad???m?z sekt�r �r�nlerinde Avrupa pazar?na adeta �?kartma yap?lmal?d?r.

* Sa?l?k a�?s?ndan her t�rl� koruyucu �nlemin al?nmas?n?n yan? s?ra bunlar?n �zellikle bir propaganda arac? olarak kullan?lmas? yoluyla ticaretimize katk? sa?lanmal?d?r.

* Ta??mac?l?k firmalar?m?z Corona vir�s� ve �evresel hassasiyet ba?lam?nda reklam ve tan?t?m kampanyalar?na ba?lamal?. Ancak bundan da �nemlisi bu konularda ger�ekten ses getirecek ger�ek giri?imlerde bulunmal?d?rlar.

* �evresel hassasiyetler ve vir�s ba?lam?nda insan hareketlerinin ortaya �?kartaca?? riskleri de dikkate alarak konteyner ta??mac?l???na �zel bir �nem verilmelidir.

Yukar?daki gerek�eler ve belli baz? ev �devlerinin yap?lmas? kayd?yla,

Evet..!

Bu krizden bir f?rsat �?kabilir.

�

Prof.Dr. A.Zafer ACAR